Define De Devlet Ne Kadar Veriyor ?

Irem

New member
Define ve Devletin Payı

Definecilik, tarih boyunca insanların merakını uyandıran, bazen büyük servetlerin bazen de tarihî kalıntıların ortaya çıkmasına neden olan bir aktivite olmuştur. Türkiye gibi, tarihî zenginliklere sahip ülkelerde define arama işlemleri oldukça yaygındır. Ancak, define arayışı sadece bireylerin girişimleriyle sınırlı kalmayıp, devletin de önemli bir rol oynadığı bir süreçtir. Bu süreçte en çok merak edilen konulardan biri, devletin define arayışı ve bulunması durumunda ne kadar pay aldığıdır.

Devlet, Define Arama İzinlerini Nasıl Verir?

Türkiye'de define arama işlemleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın denetimi altındadır. Define arama izinleri, bu bakanlıkların belirlediği kurallar çerçevesinde verilir. Define arayışı için genellikle ormanlık alanlar, tescillenmiş arkeolojik bölgeler ve özel mülkiyet dışındaki alanlarda izin almak gerekir. Define arama izni almak isteyen kişiler, öncelikle ilgili bakanlığa başvurarak gerekli evrakları ve belgeleri sunmalıdır.

Devletin, define kazılarından alacağı pay, yasa gereği belirli bir orana göre düzenlenir. Genelde, bulunan define ve değerli eşyaların %50’si, devletin mülkiyetine geçer. Bunun yanı sıra, kazıların yapıldığı alanın bir kısmı da devletin denetimi altında olur ve arama sırasında elde edilen buluntular, arkeolojik öneme sahipse, devlet bu eserleri müze ve sergi alanlarında sergileyebilir.

Devlet, Bulunan Define İçin Ne Kadar Pay Alır?

Devletin, define arayışı sonucunda bulunan değerli eserlerden aldığı pay, kazı izni veren kurumlardan alınan izinle doğrudan ilişkilidir. Türkiye’de, yasal düzenlemelere göre, define buluntuları bir kişinin mülkü olamaz. Bulunan her türlü define, o bölgedeki kültürel mirası temsil ettiği için devletin mülkiyetine geçer. Bu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kültürel mirasa olan bağlılığını gösteren bir yasal çerçevedir. Devlet, bu buluntuların %50’sine sahip olur.

Ancak, bu durumun istisnaları da vardır. Özellikle ticari amaçla yapılan kazıların yasal olmayan yollarla gerçekleştirilmesi durumunda, devlet bu tür kazıların tamamen yasadışı olduğunu belirtir ve tüm buluntulara el koyar. Yasaların ihlal edilmesi, hem kazıyı yapan kişiye hem de buluntuları satan veya paylaşanlara ağır cezalar getirir. Bu cezalar arasında hapis ve para cezaları yer almaktadır.

Definecilik Faaliyetlerinde Yasal Düzenlemeler

Türkiye’de define arama ve kazı işlemleri tamamen yasal bir çerçeveye dayanır. Define aramaya başlamadan önce, yasal izinlerin alınması gerekmektedir. Define arama izni verilmeden kazı yapılması durumunda, yasal yaptırımlar uygulanır. Bu yaptırımlar, hapis cezası ve yüksek para cezaları şeklinde olabilir. Kültürel mirasa zarar vermemek adına, devletin denetimleri oldukça sıkıdır.

Yasal izin alındıktan sonra, kazı yapılan yerin konumu, kazı süresi ve kazı ekibi hakkında bilgi verilir. Bulunan değerli eşya ve taşınmazların envanteri oluşturulurken, bu eserlerin devlet tarafından sahiplenilmesi ve korunması sağlanır. Bunun yanında, defineci veya kazı yapan kişi, bulunan eşyanın bir kısmını alabilir. Ancak bu pay genellikle %50'yi geçmez.

Devletin Tanıdığı Yatırımcı İmkanları

Bazı durumlarda, devlet belirli yatırımların yapılması için teşvik verir ve kazı izinlerini bu doğrultuda verir. Bu durum, özellikle arkeolojik araştırmalarla ilgili olan kazılar için geçerlidir. Arkeologlar ve tarihi araştırma yapan uzmanlar, bazen devletle işbirliği yaparak büyük kazılar yapabilirler. Bu tür durumlarda, devletin katkısı ve kazanç payı çok daha net ve belirgindir. Fakat burada da asıl amaç, tarihî zenginliklerin korunması ve araştırılmasıdır.

Definecilik sektörü, yalnızca bireysel kazanç amacı gütmeyip aynı zamanda devletin kültürel mirasa sahip çıkması ve bu mirası koruma amacı güder. Devlet, büyük çaplı kazıların yapılabilmesi için özel şirketlere izin verirken, kazıların sonunda elde edilen buluntuların doğru bir şekilde değerlendirilmesi adına çeşitli protokoller uygular.

Defineciye Ne Kadar Pay Kaldı?

Devlete ait olan büyük pay dışında, defineyi bulan kişi de kendi payını alır. Ancak bu pay, kazının büyüklüğüne, kullanılan ekipmana ve zamanın uzunluğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, bazı kazı çalışmaları çok büyük iş gücü ve finansal yatırım gerektirirken, bazen yalnızca küçük kazılarla bile büyük miktarda değerli eşya bulunabilir. Yine de devletin alacağı pay her durumda önemli bir faktördür ve bu durum, çoğu zaman kazı yapan kişi tarafından göz önünde bulundurulur.

Devletin vereceği pay, kazı izni için başvurulan bakanlığın ve yerel yönetimlerin belirlediği kurallar çerçevesinde belirlenir. Ayrıca, kazı alanının büyüklüğü, kazının yapılacağı bölgenin tarihi önemi gibi faktörler de bu payın oranını etkileyebilir.

Defineciye Devletin Sağladığı Teşvikler

Devletin sağladığı teşvikler, genellikle arkeolojik ve kültürel araştırmalara yönelik kazılara odaklanır. Bunun dışında, bireysel defineciler için sağlanan doğrudan teşvikler oldukça sınırlıdır. Ancak, resmi izinlerle gerçekleştirilen kazılar sonucunda, kazıyı yapan kişilere kazı süresine bağlı olarak bir ödeme yapılabilir. Bu ödeme, çoğunlukla kazıdaki iş gücüne göre belirlenir. Bunun dışında, bulunan tarihi eserlerin korunmasına yönelik devlet tarafından sağlanan finansal destek ve danışmanlık hizmetleri de mevcuttur. Bu destekler, daha çok kültürel mirasın korunması amacıyla sağlanır.

Sonuç: Devlet ve Define Payı

Türkiye’de devletin, define kazılarından aldığı pay, yasal çerçevelere dayanır ve kültürel mirasa sahip çıkma amacını güder. Defineciler, izinsiz kazılar yaparak büyük riskler alabilecekleri gibi, yasal izinle yapılan kazılarda ise devletin belirlediği kurallar çerçevesinde çalışmalarını yürütebilirler. Devlet, bu kazılarda bulundukça önemli bir pay alırken, kazı yapan kişiler de zaman ve çaba harcadıkları kazıların sonucunda bir miktar kazanç elde edebilirler. Bu paylar arasında devletin hakkı büyük olup, bulunacak her türlü değerli eşya ve eserin mülkiyeti devletin olacaktır.